Van 13 tot 17 juli 2022 vindt in Klaipéda (Litouwen) de jaarlijkse Europeade plaats.
Wie beter dan Annemarie De Ridder kan verwoorden wat een Europeade betekent. Zij nam deel aan zo goed als alle edities van de Europeade.
Haar verhaal, als antwoord op mijn vraag, of ze tijd had om iets daarover te noteren.
Het is inderdaad lekker druk, maar toch wil ik iets schrijven. Want de Europeade is belangrijk genoeg om even tijd voor te maken.
De Europeade werd in 1964 opgericht door de Vlaming (Antwerpenaar) Mon De Clopper. Het motto was en is nog steeds: "Eenheid in verscheidenheid". Het doel was om volkeren uit heel Europa samen te brengen en "elkaar ons schoonste gezicht te laten zien". Antwerpen was de eerste stad waar de Europeade gehouden werd en sindsdien zijn er vele gevolgd, grote en niet zo grote steden in heel Europa. Mon droomde van een Europeade der volkeren waar de culturele identiteit van een volk het belangrijkste was. Daarom krijgen steden die de Europeade voor de eerste keer organiseren een "vlag in de Europese kleuren blauw en geel met hun naam en hun regio. Die vlaggen worden elk jaar in de grote parade meegedragen.
Er mogen volksdansgroepen, muziekgroepen, koren of zanggroepen, vendelgroepen komen uit heel Europa op vrijwillige basis. Heden ten dage maakt dat niet zo heel veel uit maar in de tijd van het IJzeren Gordijn wel natuurlijk. De Europeade was op het ogenblik dat het IJzeren Gordijn viel al een stevige organisatie, en we kregen daarna dan ook een overvloed van geïnteresseerden uit het Balticum en Polen. Die waren om politieke redenen tot dan niet welkom geweest (exil-groepen wel, overigens). Fantastische groepen waren daarbij.
In principe is elke groep welkom, mits betaling van een kleine bijdrage. Dit jaar bedraagt het 125 euro pp, voor eten, logement en toegang tot de manifestaties. Soms zijn die manifestaties gratis, soms moet het publiek betalen. Je komt dus niet, zoals bij een standaard festival "op uitnodiging". Je kan inschrijven zolang er plaatsen zijn. Er zijn altijd plaatsen te weinig geweest, hoewel het aanbod 5000 bedden was, soms meer. Maar eerst was er covid, en nu de situatie in Oekraïne ... Desondanks zijn er toch bijna 1300 ingeschrevenen (70 groepen) die dit jaar aanwezig zullen zijn. Daar zal uiteraard een stevige delegatie Balten bij zijn. Zij komen van uit de buurt, is iets makkelijker...
Logement gebeurt meestal in scholen, soms kazernes en dergelijke. Slapen gebeurt meestal op luchtmatrassen of veldbedden. Er zijn mobiele douches en wc's. Er is een drukte op de speelplaatsen, ganse nachten muziek. 's Morgens samen ontbijten, (soms zonder slapen), iedereen in kledij. Samen nat worden door de regen of samen zweten. Strijkijzers, reparaties met de hand en blaren op de voeten.
De sfeer is heel eigen aan het gebeuren. Op de parking bij de inschrijvingen - waar dat dan ook is - is er gegarandeerd altijd iemand die zijn doedelzak uithaalt. Dat is voor mij dan ook de eerste "sound" van het feest.
Er zijn veel manifestaties: een grote opening, een groot slot, een optocht, een muziek- en/of koortreffen, een show voor de kinderen, een bal en een apart kinderbal, workshops, jamsessies, dansen op de Europeade-by-night. Er zijn grote zalen of tenten waar iedereen gaat eten. Er is altijd muziek, altijd dans, altijd zingen, altijd kleur. In alle jaren dat ik daar ben geweest zijn er -uiteraard - ook "slechte" optredens geweest maar nog nooit, nog NOOIT, is er een groep uitgejouwd. Wat je brengt is belangrijk maar dat je er bent is belangrijker.
De grootste optochten bestonden ooit uit zo'n 220 groepen aan het startpunt. Als je zou kunnen vertrekken aan een tempo van 1 groep per halve minuut (een strak maar quasi onhoudbaar tempo) zou dat betekenen dat er bijna 2 uur aan een stuk groepen vertrekken. Dat is enorm hoor!
De reden waarom ik dit jaar ga is simpel: het is het jaar van erop of eronder. Twee jaar covid is lang voor een organisatie. Als het dit jaar niet doorgaat is het gedaan. Maar de Europeade is zoveel meer dan de show en zoveel belangrijker dan de show. Ik wil dat mijn kleinkinderen daar nog heen kunnen. Ik nam vroeger mijn kinderen mee, zoals zovelen, omdat het respect voor elkaar nergens zo sterk aanwezig is als hier. Dit mag niet verloren gaan en dus vertrekken wij, ondanks de politieke situatie. Ik heb er niet voor niks 35 jaar aan meegewerkt door o.a. regie. Het was hard werk, zeker in de beginjaren, maar we hebben fantastische dingen gedaan. En toch geef ik toe: voor de eerste keer in mijn hele leven zal ik daar met zeer gemengde gevoelens zijn....
Maar de Europeade doet wat de politiek niet kan. Daar heb ik wat onrust voor over :-).
Toen de Europeade in 2016 in Namen doorging, kwam prinses Astrid kijken. Er stond in de krant dat ze liever naar de volksdansers dan naar de soldaten ging kijken. En ik geef haar gelijk. Veel mooier.
In regel brengt men de dingen uit eigen regio., dansen uit de Provence of uit Hessen of uit Murcia, met bijbehorende muziek en in bijbehorende klederdracht. Je krijgt 3 hele minuten optredentijd, samen met alle andere groepen uit jouw regio, op 1 van de grote manifestaties. In ons geval moeten de Vlaamse groepen dus overeenkomen wat ze samen gaan dansen op die 3 minuten. Ondanks die erg korte tijd per groep, duren de shows altijd lang genoeg, want er zijn zoveel mooie groepen! Ook koren of muziekgroepen volgen die filosofie. Het spreekt voor zich dat er enige versmelting is ontstaan in de repertoires, maar dat is niet alleen bij de volksdans zo :-).
Onze groep, Tramuz, speelt deze keer: polka van Haacht en polka van Kortenberg, wals van Hever, Onder den boom Rozemarijn, de bossen van Lichtaart, wat eigen werk: de geitewollen schottisch van Peter de Rop,.... en misschien nog wel wat moois dat niet op het programma staat maar wat op dat moment in ons hoofd schiet. We hebben 3 straatoptredens. Daarnaast spelen we nog 3 keer als begeleiding voor de Pagadders uit Ekeren. Zij dansen holleblokkendans, bezemdans, eierdans, dans voor drie, een paar eigen dingen. Normaal zijn er veel Vlamingen maar dit jaar bestaat de afvaardiging uit de Pagadders uit Ekeren, Ansfried uit Westerlo, de Thebaanse Trompetten Hanske de Krijger uit Oudenaarde, en wij, Tramuz uit Vilvoorde.
Nog uren kan ik hier over vertellen maar best verwijs ik je door naar de website van ons "Europa der harten". https://www.europeade.eu/nl/home. Daar vind je ook het volledige programma mét vermelding welke groep waar danst.
De doedelzakker op de beginpagina van de site heet Vaughn Grandin en is een vriend. Dat is dus een van de gevolgen van de Europeade, voor mij en voor iedereen die daar heen gaat. Na een paar jaar heb je daar allemaal vrienden. Het nieuws ziet er ook anders uit als je Europeade-ganger bent. Als er aardbevingen zijn in Italië bid je dat je vrienden er niet in zitten....
tEn nu nog de laatste voorbereidingen …'
Als je na het lezen van het bovenstaande zin zou hebben om te gaan, volgend jaar vindt de Europeade plaats in Gotha, Duitsland. Een plezier om samen met jullie deze dagen door te brengen.
De foto’s bij dit artikel zijn genomen in Frankenberg (D) in 2019. De fotografen zijn Valdo Reban, Marcel Andress en David Botond.
Reactie plaatsen
Reacties